Niemcy to jeden z najbardziej uprzemysłowionych krajów. W handlu światowym Niemcy zajmują drugie miejsce na świecie, a jeśli chodzi o ogólne wyniki ekonomiczne, to są na trzecim miejscu. Kraj dźwignął się z ruin po II wojnie światowej, aby osiągnąć swą obecną pozycję wśród krajów uprzemysłowionych, mając niewielkie zasoby finansowe i ograniczone zasoby naturalne. Kluczowym czynnikiem w tzw. Wirtschaftswunder (cud gospodarczy) była siła robocza: wykwalifikowana i o wysokiej motywacji. Niemcy mają społeczną gospodarkę rynkową. Grundgesetz (ustawa zasadnicza) gwarantuje własność prywatną i przedsiębiorczość, zaś konsumenci swobodnie decydują, na co wydadzą pieniądze. Państwo nie interweniuje bezpośrednio w ceny i płace, lecz za pomocą dotacji i subwencji pobudza lub wspiera określone branże czy grupy społeczne. Podstawowa zasada, jaką się kieruje, brzmi: „rządu tak mało, jak to tylko możliwe, i rządu tak wiele, jak to tylko konieczne”.

WSCHÓD A ZACHÓD

Niemcy Zachodnie
Przed zjednoczeniem RFN miała dużą nadwyżkę na rachunku bieżącym, a dług narodowy był umiarkowany. Jej przewagą nad krajami konkurencyjnymi była wysoko wykwalifikowana siła robocza o wysokiej motywacji do pracy, wysokie standardy techniczne, duża produktywność, wysoki poziom nauki, rozległa i solidna infrastruktura, stabilna marka niemiecka, przewidywalna sytuacja polityczna i harmonia społeczna. Niemniej produkcja w Niemczech była droga: wysokie płace, kwoty na ubezpieczenia społeczne, podatki dla firm i opłaty na ochronę środowiska. Te koszty po zsumowaniu i przeliczeniu na godzinę pracy są najwyższe na świecie.

Niemcy Wschodnie
Rozwój gospodarki Niemiec Wschodnich pozostanie trudnym wyzwaniem przez wiele lat. W reżimie socjalistycznym ekonomia była centralnie planowana, co praktycznie uniemożliwiało przejawianie inicjatywy indywidualnej i skutecznie hamowało rozwój przedsiębiorczości. Teraz cala gospodarka narodowa musiała się zmienić zgodnie z zasadami zachodnioniemieckiej społecznej gospodarki rynkowej.

Podstawowymi problemami są: zniszczenie środowiska naturalnego, którego uzdrowienie jest kosztowne, infrastruktura niedorastająca do zachodnich standardów, niska produktywność (w 1970 roku wynosiła 50 procent produktywności Niemiec Zachodnich), a po zjednoczeniu – wysokie bezrobocie. Podczas pierwszej fazy zjednoczenia Niemiec obywatele ze Wschodu chętnie kupowali wysokiej jakości produkty zachodnie, a firmy zachodnie chętnie eksportowały swoje towary do wschodniej części. Zachodnie supermarkety otwierały filie na Wschodzie, z zachodnim personelem i zachodnimi towarami. Wskutek tego wschodnie sklepy, fabryki i firmy bankrutowały. Wielu mieszkańców Niemiec Wschodnich traciło pracę – i siłę nabywczą. W pewnych sektorach gospodarki zanotowano gwałtowny upadek. Co gorsza, niektóre tradycyjne rynki eksportowe Niemiec Wschodnich również weszły w fazę kryzysową. Zachodnie firmy szybko zdały sobie sprawę, że jeśli chcą sprzedawać na Wschodzie, muszą dać wschodnim Niemcom pracę i zarobki, aby ci mogli kupować ich produkty. Nieco dłużej trwało, zanim us’wiadomily sobie, że muszą kupować towary ze Wschodu i używać ich na Zachodzie, jeśli gospodarka ma się rozwijać.

Następnym etapem rozwoju było przeniesienie przez zachodnie firmy części produkcji do Niemiec Wschodnich, gdzie pracownicy byli wykwalifikowani, lecz koszty produkcji nadal niższe. Rząd niemiecki jako priorytet traktował rozwój infrastruktury i przeznaczył duże sumy pieniędzy na rozwój Niemiec Wschodnich. Organizacją odgrywającą kluczową rolę w rozwoju i restrukturyzacji była agencja Treuhandanstalt (Agencja Powiernicza). Nadzorowała prywatyzację i reorganizację firm oraz pomagała im w uzyskaniu konkurencyjności.Dziś sytuacja ekonomiczna Niemiec Wschodnichjest stabilna, a wiele miast stało się ważnymi ośrodkami gospodarczymi zjednoczonej Republiki Federalnej.

PIERWSZA DWUNASTKA NIEMIEC
Oto największe firmy w Niemczech:
1.   Daimler Benz AG w Stuttgarcie – sektor samochodowy i inżynieryjny
2.    Siemens AG w Monachium (Miinchen) – artykuły elektryczne i elektroniczne
3.    Volkswagen AG w Wolfsburgu – produkcja samochodów
4.    Veba AG w Diisseldorfie – sektor energetyczny i chemiczny
5.    RWE AG w Essen – sektor energetyczny i budowlany
6.    Hoechst AG we Frankfurcie – produkcja chemikaliów i farmaceutyków
7.    BASF AG w Ludwigshafen – kolejny lider branży chemicznej i farmaceutycznej
8.    Bayerische Motorenwerke (BMW) w Monachium (Miinchen) -produkcja samochodów
9.    Bayer AG – kolejny wielki koncern chemiczny i farmaceutyczny z Leverkusen
10.  VIAG – holding z Monachium
11.  Thyssen AG z Duisburga – producent stali i maszyn
12.  Bosch GmbH w Stuttgarcie – producent artykułów elektrycznych

SEKTORY GOSPODARKI

Produkcja samochodów
Ta branża w niemieckim przemyśle jest silna na wschodzie i na zachodzie. Niemcy to trzeci producent samochodów na świecie. W Turyngii, Saksonii, Dolnej Saksonii, Hesji, Bawarii, kraju Saary i Badenii-Wirtem-bergii znajdują się ważni producenci samochodów.Budowa maszyn Większość firm z tej branży to małe i średnie zakłady, zatrudniające najczęściej mniej niż tysiąc pracowników. Choć większość z nich znajduje się w zachodniej części Niemiec, w Saksonii też koncentrują się firmy z branży budowy maszyn. Paleta produktów z tej branży w Niemczech jest szersza niż w większości innych krajów. Wiele towarów produkuje się na eksport.

Przemysł chemiczny
W tym sektorze Niemcy należą do światowych liderów, zwłaszcza w najnowszej technice i technologiach nieszkodliwych dla środowiska. Istnieje wiele średnich firm, które świetnie dają sobie radę. Są też giganci przemysłowi: Bayer, BASF i Hoechst. Nadrenia-Palatynat stanowi szczególny ośrodek przemysłu chemicznego. Na wschodzie Saksonia-Anhalt i Brandenburgia są siedzibami dużych firm z tego sektora.

Elektrotechnika
To ważna gałąź niemieckiego przemysłu. Wschodnioniemieckie firmy z tej branży po zjednoczeniu popadły w duże tarapaty, lecz już zaczynają sobie radzić.

Telekomunikacja
Hanower jest siedzibą najważniejszych firm. Telekom to lider w tym sektorze.

Przetwórstwo żywności
Największe firmy są w Berlinie, Bremie i Saarze.

Przemysł odzieżowy
Najważniejsze firmy znajdują się w Berlinie.

Przemysł stalowy
Brandenburgia, Saara i Nadrenia-Westfalia mogą się pochwalić rozwiniętym przemysłem stalowym.

Górnictwo
Górnictwo węgla kamiennego i brunatnego, srebra i innych surowców ma ośrodki w Nadrenii-Westfalii, Nadrenii-Palatynacie, Brandenburgii, Saksonii, Saksonii-Anhalt i Dolnej Saksonii.

Mechanika precyzyjna i przemysł optyczny
Małe i średnie firmy dominują w tej dziedzinie. Produkcja jest przeznaczona w dużej mierze na eksport. Duże firmy znajdują się w Hesji, Badenii-Wirtembergii i Turyngii.

Technika ochrony środowiska
Firmy niemieckie są pionierami na tym polu i maj ą duży udział na rynku światowym.

Rzemiosło
W ostatnich latach firmy rzemieślnicze stają się większe i mniej liczne. Tylko mistrz lub ktoś mający równoważne kwalifikacje może prowadzić zakład rzemieślniczy, więc oferowane usługi mają wysoki standard.

Rolnictwo
Liczba gospodarstw zmalała, lecz produktywność gwałtownie wzrosła. Obecnie średnie gospodarstwo wytwarza żywność dla ponad 70 osób. Gospodarstwa produkują mleko, wieprzowinę, wołowinę, zboża i buraki cukrowe. Wino odgrywa dużą rolę w Nadrenii-Palatynacie, Ba-denii-Wirtembergii i Hesji. Badenia-Wirtembergia i Hesja to rejony upraw owoców i warzyw.Duże spółdzielnie produkcyjne w Niemczech Wschodnich sprywatyzowano i podzielono na gospodarstwa rodzinne.

Leśnictwo
Około jedną trzecią powierzchni Niemiec zajmują lasy, w tym tak znane obszary, jak Schwarzwald (Czarny Las). Nadrenia-Palatynat to kraj z największą ilością lasów; na wschodzie Niemiec Turyngia ma rozwinięte leśnictwo.
Rocznie ścina się od 30 do 40 metrów sześciennych drzew. Podstawowymi problemami są zanieczyszczenie powietrza i kwaśne deszcze, które pustoszą niemieckie lasy mimo stosowanych środków ochronnych.

Rybołówstwo
Rybołówstwo jest szczególnie rozwinięte w Meklemburgii-Pomorzu Przednim. Jednak wyrybienie spowodowane przez nowoczesne metody połowów dotknęło Niemcy tak jak inne kraje.

Hurt i detal
Około 1,5 miliona osób jest zatrudnionych w handlu hurtowym, a prawie 3 miliony w detalu. Mimo skutecznych metod oszczędzania energii Niemcy są jednym z największych konsumentów energii na świecie. Od czasu zjednoczenia węgiel brunatny stanowi główne krajowe źródło energii. Węgiel brunatny jest wydobywany w Nadrenii-Palatynacie, Brandenburgii, Saksonii, Saksonii-Anhalt i Dolnej Saksonii. Węgiel kamienny, wydobywany w Zagłębiu Ruhry w Nadrenii-Westfalii, był dawniej głównym źródłem energii, lecz stracił na znaczeniu.

Ropa naftowa jest najważniejszym surowcem energetycznym. Gaz znajduje się w Morzu Północnym i w regionie Emsland, lecz jest także importowany. Niemcy nie produkują uranu, lecz importują go do elektrowni nuklearnych. Około jednej trzeciej energii elektrycznej w Niemczech wytwarza się w takich elektrowniach.

Bankowość i usługi finansowe
Centralny bank narodowy Niemiec to Bundesbank we Frankfurcie nad Menem. Jego głównym zadaniem była ochrona waluty należącej do najbardziej stabilnych na świecie. Obowiązkiem Bundesbanku jest w dalszym ciągu utrzymanie stabilności gospodarczej kraju. Tylko Bundesbank może emitować banknoty (obecnie euro na terenie Niemiec) i obsługiwać narodowe rezerwy walutowe.
Giełda we Frankfurcie jest największa w Niemczech i należy do najważniejszych na świecie.

Transport
Sieci transportowe we wschodnich Niemczech zostały zmodernizowane. Dwa publiczne systemy kolejowe, Deutsche Bundesbahn (DB, Niemcy Zachodnie) i Deutsche Reichsbahn (DR, Niemcy Wschodnie), zostały połączone i sprywatyzowane pod nazwą Deutsche Bahn AG.

Turystyka
Niemieccy turyści to główni klienci przemysłu turystycznego Niemiec, ponieważ prawie połowa Niemców lubi spędzać wakacje we własnym kraju. Klimat morski, wybrzeża i wyspy na Morzu Północnym przyciągają wielu turystów. Średniogórze Niemieckie, Alpy i obszary jezior w Meklemburii oraz Holsztyn są popularne wśród turystów pieszych, zaś Bodensee (Jezioro Bodeńskie) i jeziora bawarskie to raj dla sportów wodnych. Romantyczne krajobrazy powstają w dolinach rzek, zwłaszcza wzdłuż Renu (Rhein), Menu (Main), Mozeli (Mosel), Dunaju (Donau), Nekary (Neckar) i Łaby (Elbę). Niemcy promują specjalne trasy turystyczne położone z dala od głównych ośrodków. Do najlepiej znanych należą Trasa Winorośli Niemieckiej i Trasa Romantyczna (prowadząca przez malownicze średniowieczne miasteczka). Hotelarstwo i restauracje w Niemczech przejawiają duże fluktuacje sezonowe w rejonach turystycznych. Sezon turystyczny trwa przede wszystkim od maj a do czerwca, choć takie wydarzenia, jak bawarskie jarmarki Christkindl, karnawał w miastach położonych nad Renem w lutym, festiwale wina i piwa na jesieni oraz narciarstwo zimą w Bawarii także przyciągają gości.

Przemysł wydawniczy
Duże wydawnictwa, takie jak Springer, Suddeutscher Verlag, Verlag Du Mont Schauberg, FAZ Gruppe, Bauer Verlag i Burda, dominują na scenie wydawniczej Niemiec.

Handel zagraniczny
Jedno miejsce pracy na pięć zależy bezpośrednio lub pośrednio od handlu zagranicznego. Głównymi artykułami eksportowymi są samochody, maszyny, produkty chemiczne i elektrotechniczne. Niemcy eksportują głównie do Francji, Wielkiej Brytanii, USA, Włoch, Holandii, Belgii, Luksemburga, Austrii, Szwajcarii, Hiszpanii, Japonii, Szwecji, Polski, Danii, Czech i Rosji. Importowane towary pochodzą głównie i Francji, Holandii, Włoch, USA, Wielkiej Brytanii, Belgii i Luksemburga, Japonii, Szwajcarii, Austrii, Hiszpanii, Chin, Rosji, Szwecji, Norwegii i Polski. Jest oczywiste, że handel odbywa się przede wszystkim w ranach Unii Europejskiej.