Warunki pracy w Niemczech są bez porównania lepsze niż w Polsce. Zacznijmy jednak od podstaw takich jak: Umowa o pracę, podpisana przez pracodawcę i pracobiorcę, nosi nazwę Arbeitsvertrag w wypadku robotników, Anstellungsvertrag w wypadku innych pracowników, zaś Ausbildungsvertrag w wypadku praktykantów, stażystów i terminatorów. Może składać się z paru zdań, lecz Niemcy wolą kilkustronicowe dokumenty. Sprawdź, czy następujące punkty zostały ujęte zgodnie z Twoim życzeniem:

• nazwa stanowiska i zakres obowiązków,
• zarobki miesięczne brutto,
• wskazanie, czy przysługuje pensja 13. lub 14.,
• prawo do urlopu,
• termin wypowiedzenia,
• okres próbny.

Wypłaty, zarobki w Niemczech
Większos’ć robotników i pracowników biurowych dostaje wypłaty co miesiąc, lecz zdarza się, że zarobki oblicza się za godzinę, dzień lub tydzień. Kobiety są wciąż w gorszej sytuacji i często uzyskują niższe wynagrodzenie niż mężczyźni na podobnych stanowiskach. We wschodniej części Niemiec zarobki są przeciętnie znacznie niższe niż na Zachodzie, lecz oczekuje się, że wkrótce ulegnie to zmianie.

Negocjując wynagrodzenie, podawaj je jako określoną sumę euro miesięcznie. Zapytaj, czy będzie Dreizehntes Monatsgehalt (trzynastka). Jest to premia dla osób pracujących u danego pracodawcy co najmniej rok. Część tej dodatkowej wypłaty następuje przed wakacjami letnimi, reszta przed Bożym Narodzeniem. W niektórych branżach zdarza się nawet czternasta pensja miesięczna. W takim wypadku jedną dodatkową pełną wypłatę dostaje się latem, a drugą – zimą.

Umowy zbiorowe
Jeśli umowa zawiera klauzulę Bezahlung nach Tarif, oznacza to, że wynagrodzenie będzie zależeć od umowy zbiorowej między pracodawcami a związkami zawodowymi. Ogólnie rzecz biorąc, jest to dobre rozwiązanie. Wiadomo, że zapłata będzie uczciwa, a kiedy związki zawodowe i organizacje pracodawców wynegocjują podwyżkę, otrzymasz więcej pieniędzy – nie targując się samodzielnie, nawet jeśli nie należysz do związku. Poproś związek zawodowy lub pracodawcę o egzemplarz aktualnej Tarifrertrag (zbiorowej umowy o wynagrodzenie).

WSTĘPOWANIE DO ZWIĄZKU
Mniej więcej polowa Niemców uważa, że związki zawodowe są koniecznymi organizacjami, lecz nie tak wielu do nich wstępuje.Największą organizacją świata pracy jest Deutscher Gewerkschafts-bund (DGB). Reprezentuje pracowników określonych branż przemysłu, a nie określonych zawodów. Dlatego też sekretarka, drukarz, księgowa i kierowca pracujący w drukarni będą wszyscy należeć do IG Druck und Papier (związku pracowników drukarni i papierni).

Do innych głównych związków zawodowych zalicza się Deutsche AngestelltenGewerkschaft (DAG, związek pracowników biurowych) i Christlicher Gewerkschaftsbund (CGB, chrześcijańska federacja związków zawodowych).W Niemczech przynależność do związków nie jest obowiązkowa i nikt nie może wymuszać wstąpienia do nich. Związki nie są związane z określoną partią czy kościołem, choć DGB jest nieco bardziej lewicowym związkiem niż powiedzmy CGB.Większość pracodawców należy do organizacji będącej oddziałem Bundesvereinigung der Deutschen Arbeitgeberverbande (DBA, konfederacja stowarzyszeń pracodawców niemieckich). Związki zawodowe i organizacje pracodawców danej branży lub grupy zawodowej negocjują zbiorowe układy pracy, dotyczące warunków pracy i wynagrodzenia.

Członkostwo w związku zawodowym ma kilka zalet:
•  Udzielane są porady dotyczące umowy o pracę.
•  Ma się prawo do pomocy prawnej związku w sporze z pracodawcami.
•  Związek informuje o różnych sprawach, na przykład o zbiorowych układach pracy, dzięki czemu znasz wysokość wynagrodzenia za pracę.
•  Związki mają szkoły i ośrodki szkoleniowe dla swoich członków; można na przykład skorzystać z bezpłatnego szkolenia w zakresie przemawiania publicznego, prowadzenia negocjacji itd.
•  Działalność związków zawodowych może wzbogacić życie towarzyskie, zwłaszcza osób, które właśnie przybyły w jakieś nowe miejsce i nikogo nie znają.

Godziny pracy w Niemczech
Przeciętny dzień pracy zaczyna się o 8:00 i kończy o 17:00, z godzinną przerwą obiadową. Soboty i niedziele są wolne, a w piątek praca kończy się wcześniej. Tydzień roboczy ma przeciętnie 35-40 godzin.

WYPOWIEDZENIE
Niemieckie umowy o pracę zwykle stanowią, że wypowiedzenie trzeba złożyć sześć tygodni przed planowym czasem odejścia, zaś ostatni dzień musi być ostatnim dniem kwartału, tj. 31 marca, 30 czerwca, 30 września lub 31 grudnia. W wypadku stanowiska kierowniczego termin wypowiedzenia może być dłuższy.

URLOP
Długość urlopu zależy od umowy indywidualnej, która jest zwykle uzależniona od układu zbiorowego między pracodawcami a związkami zawodowymi. Płatny urlop trwa od 24 do 44 dni, choć ustawowy wymóg jest znacznie mniejszy. Większość dostaje około 35 dni.

JAK TRAKTOWAĆ KOLEGÓW
Niemcy w miejscu pracy są formalni. Koledzy nazywają się wzajemnie „Herr Miiłler” i „Frau Maier”; stosują formę „Sie” (pan/pani), a nie „Klaus”, „Renatę” czy „du” (ty). Sposób ubierania się jest stosunkowo swobodny. Sekretarka na przykład nosi bluzkę i spódnicę, a nie cały kostium. Drzwi do biura należy zamykać. Wszyscy tak robią. W ten sposób oszczędza się na ogrzewaniu, zachowuje się prywatność i nikt nie przeszkadza w pracy. Należy być punktualnym i solidnym. Szefowie uznają punktualność za bardzo ważną sprawę.

Einstand und Ausstand
W wielu branżach zwyczajem jest płacenie przez nowych pracowników tzw. Einstand, czyli wkupywanie się w łaski kolegów. Można na przykład zaprosić ich do knajpy po pierwszym dniu pracy lub przynieść tacę ciastek do biura. Zapytaj kolegę, z którym blisko pracujesz, jakie są zwyczaje w firmie, i zastosuj się do jego rady. Einstand może być też drugiego lub trzeciego dnia pracy. Na tej samej zasadzie odchodzący kolega płaci Ausstand. W urodziny należy przynieść ciastka dla osób, z którymi pracuje się w biurze. Obserwuj zwyczaje w firmie i naśladuj innych kolegów i koleżanki.